Jak wyglądają zawroty głowy przy nerwicy?
autor: Oliwia Mazelewska- Sokołowska
Czy na tle nerwowym może kręcić się w głowie?
Tak, według badań, szacuje się, że zawroty głowy wynikające ze sfery psychicznej to około 10 -20 % przypadków. Najczęściej wywołane są wówczas zaburzeniami lękowymi lub depresją.
Ostatnio wyodrębniono szczególną postać zawrotów psychogennych, określając je jako fobię zawrotów (ang.phobic postural vertigo). Pacjent zaczyna utożsamiać sam lęk przed zawrotami z ich realnym występowaniem. Wywołuje to silną koncentrację na własnym ciele oraz utrzymanie ciągłego napięcia – a napięcie sprzyja poczuciu niepewności postawy czy zachwianiu równowagi (Prusiński, 2011).
Mechanizmy odpowiedzialne za te objawy obejmują nadmierną aktywację układu współczulnego (autonomicznego), co prowadzi do zmian w przepływie krwi do mózgu oraz napięcia mięśniowego, wywołującego uczucie niestabilności.
PAMIĘTAJ
Jeśli doświadczasz zawrotów głowy przy nerwicy albo podejrzewasz, że Twoje zawroty głowy są powodowane czynnikami psychologicznymi, upewnij się, że ich podłoże nie jest organiczne, czyli w tym przypadku wynikające z dysfunkcji układu przedsionkowego i układu równowagi (w tym narząd wzroku), do której dochodzi najczęściej w przebiegu zmian zapalnych, naczyniowych, zwyrodnieniowych i nowotworowych.
Dopiero po pogłębionej diagnozie medycznej można podejrzewać tego rodzaju podłoże psychiczne.
Nie diagnozuj się sam, sama, a traktuj raczej poniższy tekst jako informację wstępną przed wizytą lekarską. Procesy diagnostyczne są złożone i wymagają szerokiego ujęcia objawów, nie jesteś w stanie tego zrobić samodzielnie.
Jak wyglądają zawroty głowy przy nerwicy?
Zawroty głowy związane z nerwicą (zaburzeniami lękowymi) nie wynikają z uszkodzenia układu przedsionkowego ani z innych dysfunkcji somatycznych.
W badaniach dodatkowych (takich jak rezonans magnetyczny) zwykle nie stwierdza się więc nieprawidłowości, co odróżnia je od zawrotów głowy o charakterze organicznym.
W przypadku zawrotów głowy towarzyszących nerwicy można spotkać następujące opisy odczuć:
- Uczucie zamroczenia, „pustki w głowie”, chwiania się, odrealnienia, uczucie niestabilności, dezorientację, oszołomienie lub lęk przed upadkiem, zapadanie się, zamroczenie, opisywane często jako "dziwne uczucie w głowie".
- Stan przypominający zasłabnięcie (jakby miało dojść do omdlenia), wywołany m.in. silnymi emocjami, obniżeniem ciśnienia krwi czy nadmiernym napięciem mięśniowym.
- Uczucie ucisku w głowie połączone z mrowieniem kończyn.
- Niepewność postawy czy trudność z utrzymaniem równowagi, zwłaszcza podczas wstawania lub zmiany pozycji głowy.
- Zawroty w nerwicy w przeciwieństwie do tych organicznych, nie są typowo wywoływane przez ruch głowy ani zmianę pozycji ciała.
- Ich występowanie częściej zależy od stanu psychicznego – nasilają się w sytuacjach stresowych, przy napadzie paniki czy chronicznym napięciu emocjonalnym.
- Mogą im towarzyszyć takie objawy nerwicowe, jak kołatanie serca, uczucie ucisku w klatce piersiowej, nadmierna potliwość czy poczucie lęku, co często wzmaga dyskomfort i prowadzi do błędnego koła – im silniejszy lęk, tym wyraźniejsze zawroty głowy, a im bardziej dokuczliwe są zawroty, tym większy niepokój odczuwa pacjent.
Kiedy zawroty głowy powinny niepokoić?
Zawroty głowy wymagają konsultacji lekarskiej, gdy:
- Są nagłe i intensywne, szczególnie jeśli towarzyszą im inne objawy neurologiczne (np. osłabienie kończyn, zaburzenia mowy, podwójne widzenie).
- Pojawiają się w określonych pozycjach lub ruchach głowy, co może wskazywać na problemy z błędnikiem, mogą być wywołane przez ruch głowy lub zmianę pozycji ciała.
- Towarzyszy im utrata przytomności lub inne objawy mogące wskazywać na zaburzenia sercowo-naczyniowe.
Dlaczego nerwica lękowa tak często objawia się „w głowie”?
Mechanizm powstawania psychogennych zawrotów głowy wiąże się z czynnikami emocjonalnymi, które przyczyniają się do rozwoju zaburzeń lękowych, głównie lękowych i depresyjnych czy somatyzacyjnych.
Zakłada się, że tłumione emocje, konflikty wewnętrzne, urazy emocjonalne, przewlekły stres czy traumatyczne wydarzenia przekraczające możliwości adaptacyjne człowieka, mogą się manifestować przez objawy somatyczne, włączając w to zawroty głowy.
Zaobserwowano, że chorzy z zawrotami głowy często wykazują tendencję do trudności w identyfikowaniu i opisywaniu uczuć. Ekspresja emocji odbywa się wówczas, głównie poprzez objawy somatyczne.
Mechanizmy psychofizjologiczne odpowiedzialne za zawroty głowy w nerwicy obejmują:
Nadmierna aktywacja układu autonomicznego – stres i lęk powodują wzrost poziomu adrenaliny, co prowadzi do zaburzeń przepływu krwi w mózgu i uczucia oszołomienia.
Mogą być spowodowane hiperwentylacją – osoby z zaburzeniami lękowymi często oddychają płytko i szybko, co prowadzi do obniżenia poziomu dwutlenku węgla we krwi i uczucia „pustki w głowie” ( szczególnie w napadach paniki).
Somatyzacja lęku – zamiast świadomie odczuwać stres, można doświadczać objawów somatycznych, takich jak zawroty głowy, co prowadzi do ich błędnego interpretowania jako problemu neurologicznego.
Podsumowanie
Zawroty głowy, które manifestują się w postaci objawów nerwicy lękowej, mogą znacząco wpływać na jakość życia, utrudniając codzienne funkcjonowanie. W fobii zawrotów (phobic postural vertigo) kluczowy problem stanowi lęk przed zawrotem głowy, który sam w sobie może prowokować lub wzmacniać subiektywne odczucie niestabilności. W efekcie powstaje błędne koło, utrwalające objawy i utrudniające normalne funkcjonowanie. Zastosowanie psychoterapii oraz – w razie potrzeby – wsparcie farmakologiczne pomaga przerwać tę zależność, zmniejszyć nasilenie dolegliwości i poprawić jakość życia.
Jeśli nie masz pewności czy Twoje zawroty głowy są związane z nerwicą, nie zwlekaj w szukaniu pomocy specjalisty, udaj się do lekarza rodzinnego lub neurologa. Tylko lekarz może prawidłowo zdiagnozować, co jest podłożem Twoich zawrotów głowy. Dopiero, jeśli jest pewność, że nie ma podłoża organicznego neurologicznego, podejmij się leczenia nerwicy. Pomocny może być wówczas psycholog / psychoterapeuta.
Źródła:
Karlińska, I. (2017). Lęk i depresja w zawrotach głowy i zaburzeniach równowagi. Advances in Psychiatry and Neurology, 26(3), 146–153. DOI: https://doi.org/10.5114/ppn.2017.70546.
Prusiński Antoni: Klasyfikacja, obraz kliniczny i leczenie zawrotów głowy, PolskiPrzegląd Neurologiczny, vol. 7, no. 1, 2011, pp. 11-19 https://journals.viamedica.pl/polski_przeglad_neurologiczny/article/view/19889
Staab JP, Ruckenstein MJ. Which Comes First? Psychogenic Dizziness versus Otogenic Anxiety. Laryngoscope. 2003; 113(10): 1714–1718.
Oliwia Mazelewska- Sokołowska- Psycholog, psychoterapeuta, założyła i prowadzi stronę totylkostrach.pl, z osobami borykającymi się z problemem zaburzeń lękowych pracuje od kilkunastu lat. Szereg szkoleń połączone z wieloletnim doświadczeniem tworzą warsztat pracy terapeutycznej na wysokim poziomie efektywności. Ukończyła psychologię na Uniwersytecie Wrocławskim oraz podyplomowe szkolenia w zakresie psychoterapii systemowej w Wielkopolskim Towarzystwie Terapii Systemowej w Poznaniu. Pracuje w nurcie systemowym oraz narracyjnym.
Komentarze:
PORADNIA PSYCHOLOGICZNA ONLINE
RADZENIA SOBIE Z LĘKIEM, STRESEM I DEPRESJĄ
Terapia Lęku Online
tel. 502 291 584
USŁUGI:
Konsultacje z psychologiem online
Psychoterapia online
Konsultacje telefoniczne
Znajdziesz nas na:
Copyright © 2019- 2025 by totylkostrach.pl