Przyczyny i objawy nerwicy lękowej (zaburzenia lękowe) - jak rozpoznać zaburzenia nerwicowe?
BLOG część i: przyczyny i objawy nerwicy lękowej
CZĘŚĆ I
autor: Oliwia Mazelewska- Sokołowska
♦ Przyczyny nerwicy - skąd się bierze nerwica lękowa (zaburzenia lękowe )?
♦ Objawy somatyczne nerwicy lękowej (zaburzeń lękowych)
♦ Objawy psychiczne / emocjonalne nerwicy lękowej (zaburzeń lękowych)
♦ Zaburzenia snu a nerwica. Jak sobie radzić z bezsennością przy nerwicy?
♦ Depersonalizacja i derealizacja - objawy na, jakie często skarżą się osoby z zaburzeniami lękowymi.
♦ Jak wyglądają zawroty głowy przy nerwicy?
Część I- Przegląd
Przed Tobą część I tego bloga, odnajdziesz tu kompleksowy przewodnik po objawach nerwicy lękowej inaczej zaburzeń lękowych. Dowiesz się, jakie są przyczyny nerwicy, poznasz poszczególne grupy objawów ( somatyczne, psychiczne/ emocjonalne ). Niektóre z nich np. zaburzenia snu, depersonalizacja i derealizacja zostały omówione bardziej szczegółowo (wraz z poradami).
Po lewej znajduje się spis artykułów części I (szczegółowe omówienie tych wątków), a poniżej przekrojowy opis objawów zgodnie z poniższym spisem treści.
Spis treści:
1. Czym są zaburzenia lękowe? Czym jest nerwica lękowa?
2. Jak rozpoznać nerwicę? Diagnozowanie nerwicy.
3. Jak dochodzi do rozwoju objawów nerwicy lękowej?
- Nerwica lękowa — objawy fizyczne (somatyczne objawy zaburzeń lękowych).
- Nerwica lękowa – objawy psychiczne i emocjonalne.
5. Przyczyny zaburzeń lękowych.
6. Czego boją się ludzie w różnych zaburzeniach lękowych?
7. Leczenie nerwicy — metody leczenia
1. Czym są zaburzenia lękowe? Czym jest nerwica lękowa?
Nerwica lękowa to inaczej zaburzenia lękowe. Określenie „nerwica lękowa” było używane dawniej, jednak przetrwało w potocznym języku i w ten sposób nadal funkcjonuje obecnie. W diagnozie klinicznej preferuje się obecnie termin „zaburzenia lękowe”, uznawany za mniej stygmatyzujący niż dawne określenia, takie jak „nerwica” czy „zaburzenia nerwicowe”
W ujęciu klinicznym nadmiernie wysoki poziom lęku nie jest chorobą, lecz „zaburzeniem” (np. zaburzenie lękowe, zaburzenie adaptacyjne). Używanie sformułowań typu „choroba psychiczna” czy „nerwica lękowa” (zwłaszcza w potocznej formie) może dodatkowo stygmatyzować osoby doświadczające tych problemów.
Z zaburzeniami lękowymi zmaga się wiele osób na całym świecie, niezależnie od statusu społecznego, wykształcenia czy narodowości. Mogą się one pojawić się u człowieka w różnych momentach życia, w zależności od odporności i reakcji psychicznej organizmu oraz od siły zadziałania bodźca lękotwórczego (Cierpiałkowska L., 2008).
Zaburzenia lękowe wiążą się z odczuwaniem wzmożonego lęku i strachu w różnych okolicznościach np. albo w postaci nagłego napadu paniki albo w postaci przewlekłego lęku.
2. Jak rozpoznać nerwicę? Diagnozowanie nerwicy.
W pierwszej kolejności należy przeprowadzić diagnozę różnicową. Istnieją pewne grupy chorób, w których objawem jest lęk. Mogą to być: różne zaburzenia endokrynne (tarczyca, nadnercza), kardiologiczne (arytmie, wypadanie płatka zastawki), metaboliczne (niedobór B12), borelioza. Niezbędne może się okazać sprawdzenie tego u odpowiedniego specjalisty. Dopiero w następnym etapie diagnozę nerwicy może postawić lekarz psychiatra.
Jak odróżnić zwykły stres od zaburzeń lękowych?
Lęk w codziennym życiu
Lęk stanowi nierozłączną część naszego życia, reagowanie lękiem na pewnym, odpowiednim poziomie jest reakcją w pełni adekwatną i właściwą.
Gdyby nie odczuwać żadnego lęku w reakcji na codzienne wyzwania, które mogą się wiązać z pewną potencjalną stratą lub porażką, mogłoby to prowadzić do zaniechania pewnych działań i aktywności, które mają służyć osiągnięciu założonych celów i realizacji planów.
Lęk jako objaw nerwicy lękowej
Lęk w nerwicy lękowej różni się od codziennie doświadczanego lęku czy napięcia tym, że przeżywany lęk:
-
jest bardziej intensywny (np. napady paniki).
-
dłużej trwa (utrzymuje się miesiącami).
-
utrudnia codzienne funkcjonowanie (np. praca, nauka, relacje) - lęk prowadzi do unikania i powoduje wiele ograniczeń, obniżając znacznie komfort i jakość życia.
Cechy lęku w zaburzeniach nerwicowych
Czas trwania
Lęk może pojawiać się w różnym czasie. U jednych osób określone objawy nerwicy występują codziennie np. w podobnych porach dnia, a u innych zmieniają się, pojawiając się w różnych momentach niespodziewanie np. co kilka dni w formie gwałtownych ataków paniki.
Intensywność lęku
Lęk może mieć różną intensywność. Może się wahać od zwykłego poczucia niepokoju do pełnoobjawowego ataku paniki charakteryzującego się kołataniem serca, dezorientacją, często opisywanym jako poczucie, że „zaraz się umrze lub zwariuje".
Tu i teraz czy wyobraźnia?
Lęk może dotyczyć sytuacji, która dzieje się tu i teraz (lęk sytuacyjny- dotyczy fobii) albo może dotyczyć sytuacji w przyszłości, która jest wyobrażona (np. lęk uogólniony) — lęk antycypacyjny.
Cierpienie i bezradność
W opowieściach wielu osób, które mówią o swoich przeżyciach dotyczących zmagania się z lękiem, przebija zwykle pełna cierpienia i bezradności historia. Dolegliwości skupiają całą uwagę danej osoby, a każdy dzień wydaje się, być ciężką walką o przetrwanie.
Lęk przejmuje kontrolę nad życiem — rezygnowanie z aktywności
Niezależnie jednak od tego, jakie są dla danej osoby w jej subiektywnym odczuciu, najgorsze objawy nerwicy lękowej, pewne jest to, że lęk przejął nad jej życiem kontrolę, a normalne funkcjonowanie stało się ograniczone, zmuszając do rezygnowania z wielu aktywności i życiowych zadań.
3. Jak narasta lęk do lęku panicznego i jak dochodzi do rozwoju objawów nerwicy lękowej?
Im bardziej się boisz, jeden objaw nerwicy lękowej, prowadzi do narastania kolejnych objawów. Tworzy się samonakręcająca spirala objawów.
Lęk może wzrosnąć do takiego poziomu, że rozwinie się w atak paniki.
Jak to się dzieje?
Kiedy zauważysz np. że kręci Ci się w głowie i czujesz się niestabilnie, przestraszysz się, uznając, że masz zawroty głowy i dzieje się z Tobą coś złego.
Zaczniesz obserwować się jeszcze baczniej. Może zwrócisz uwagę na swój oddech, a obserwując go i próbując kontrolować, zaczniesz go gubić.
To przestraszy Cię jeszcze bardziej i zobaczysz, że Twoje serce bije szybko. I cóż... kołatanie serca to dziwne uczucie... będzie jeszcze gorzej, bo zaczniesz skupiać się na panice oraz na tym, aby powstrzymać lęk.
Potem uczucie mrowienia lub jak niektórzy opisują- dziwne uczucie prądu w ciele, kończynach.
Jednak zauważ, że im bardziej w panice usiłujesz odzyskać kontrolę, tym bardziej ją tracisz. Im bardziej myślisz o tym, że chcesz się uspokoić, tym bardziej stajesz się niespokojny i przerażony.
4. Objawy nerwicy lękowej.
Poniżej ogólny przegląd objawów nerwicy lękowej. Szczegółowe omówienie objawów znajdziesz w poszczególnych artykułach części I.
Nerwica lękowa - objawy fizyczne (somatyczne objawy zaburzeń lękowych).
Lęk to nie tylko reakcja psychiczna – ma także silne objawy somatyczne, które mogą przypominać choroby fizyczne. Doświadczanym objawom lęku towarzyszą bardzo nieprzyjemne objawy somatyczne.
Somatyczne objawy nerwicowe mogą dotyczyć właściwie każdego organu lub układu narządów:
- układ sercowo - naczyniowy i oddechowy: przyspieszone bicie serca, uczucie kołatania serca, uczucie ucisku i ciężkości w klatce piersiowej, problemy z oddychaniem.
- układ pokarmowy: nudności, bóle brzucha itp
- układ moczowo - płciowy
- układ nerwowy ( objawy neurologiczne): dezorientacja, zaburzenia widzenia, nadwrażliwość na bodźce słuchowe i dotykowe, zawroty głowy (dowiedz się: jak wyglądają zawroty głowy w nerwicy?) , uczucie mrowienia, wrażenia opisywane jako „dziwne prądy przechodzące po ciele” (tzw. parestezje), drętwienia i drżenia kończyn, ból i napięcia mięśni.
Więcej o objawach somatycznych przeczytasz tutaj: Objawy fizyczne nerwicy
Nerwica lękowa – objawy psychiczne i emocjonalne.
Objawy psychiczne dotyczą różnych obaw i lęku. Można się obawiać „utraty kontroli” nad sobą lub jakąś sytuacją albo można odczuwać lęk, że „wydarzy się coś złego". Oto najważniejsze z nich:
- lęk przed lękiem
- lęk przed oceną
- lęk przed utratą kontroli
- lęk o zdrowie
- lęk przed śmiercią
- drażliwość, nadmierna czujność
- trudności w koncentracji i poczucie pustki w głowie z powodu lęku i zmartwień
- ciągłe uczucie niepokoju i napięcia
- stany poczucia winy i wstydu
- natrętne myśli i zamartwianie się
- nagłe napady lęku (chcesz dowiedzieć się co robić i jak opanować atak paniki przejdź tu: Jak się uspokoić i co robić w chwili ataku paniki?)
- unikanie i wycofanie społeczne
- zaburzenia snu — trudności w zasypianiu z powodu zmartwień, wybudzanie się w nocy. Dowiedz się więcej: Zaburzenia snu a nerwica. Jak sobie radzić z bezsennością przy nerwicy?
- depersonalizacja (poczucie nierealności przedmiotów) i derealizacja (poczucie nierealności siebie) - to objawy, na jakie często skarżą się osoby z zaburzeniami lękowymi. Jeśli cierpisz z tego powodu, tu znajdziesz odpowiedzi na pytania dotyczące tych nieprzyjemnych objawów odrealnienia: Depersonalizacja i derealizacja- objawy na jakie często skarżą się osoby z zaburzeniami lękowymi
Jeśli chcesz dowiedzieć się bardziej szczegółowo o psychicznych objawach nerwicy to przeczytasz o tym tutaj: Objawy psychiczne nerwicy
5. Przyczyny zaburzeń lękowych
Przyczyny zaburzeń lękowych są bardzo różnorodne i mają charakter bardzo złożony. Jeśli sądzisz, że gdy uda Ci się znaleźć przyczynę Twoich zaburzeń lękowych, to Twoje leczenie nerwicy nabierze tempa- to muszę Cię zmartwić.
Niezależnie od tego, czy zmagasz się z nerwicą natręctw, napadami paniki czy lękiem uogólnionym albo innym zaburzeniami lękowymi, nie istnieje jedna przyczyna, której usunięcie rozwiąże Twój problem.
U źródeł zaburzeń lękowych leżą rozmaite czynniki, z których każda stanowi jedynie predyspozycje, a dopiero swojego rodzaju układ tych czynników tworzy odpowiedni grunt pod ujawnienie się problemów z lękiem. Dlatego właśnie można powiedzieć, że stanowią one bardziej pewne "czynniki ryzyka", niż jakieś określone "przyczyny".
Czynniki ryzyka nerwicy:
- czynniki genetyczne (ale jedynie w postaci predyspozycji temperamentalnych),
- czynniki biologiczne,
- czynniki środowiskowe ( czynniki związane z wychowanie, dzieciństwo, osobowościowe, styl życia).
Poznanie możliwych przyczyn, nie będzie miało charakteru leczniczego, możesz to jednak potraktować jako swojego rodzaju interesującą informację.
Jeśli chcesz szczegółowo poznać możliwe przyczyny nerwic, zapoznaj się z tekstem: Przyczyny nerwicy lękowej — skąd się bierze nerwica?
6. Czego boją się ludzie w różnych zaburzeniach lękowych?
Osiowym objawem zaburzeń lękowych (zaburzeń nerwicowych) jest oczywiście odczuwanie emocji lęku.
W różnych typach zaburzeń nerwicowych różnice wynikają z tego, czego ten lęk dotyczy:
- Uogólnione zaburzenie lękowe ( zamartwianie się o różne sprawy w życiu),
- Fobia społeczna (lęk przed oceną, unikanie sytuacji społecznych),
- Zaburzenie paniczne (nagłe napady paniki, lęk przed lękiem))
- Agorafobia (lęk, że nie ma wyjścia, a pomoc jest niemożliwa)
- Zaburzenia obsesyjno — kompulsywne (niechciane, natrętne myśli, uczucie przymusu wykonywania określonych ruchów lub rytuałów)
- Hipochondria ( przekonanie o byciu chorym)
- Zaburzenia somatyzacyjne (liczne skargi na różne dolegliwości i nieustanne poszukiwanie diagnozy)
- Zaburzenia autonomiczne pod postacią somatyczną (pacjent interpretuje objawy wzbudzenia autonomicznego, pochodzące z różnych narządów w ciele jako objawy choroby — np. tzw. gdy objawy pochodzą z serca- "nerwica serca", gdy z układu pokarmowego - "nerwica żołądka")
- Zespół stresu pourazowego ( lęk wynikający z traumatycznych doświadczeń)
Jeśli chcesz poznać szczegółowo rodzaje zaburzeń lękowych, ich charakterystyczne objawy wraz z poradami dotyczącymi każdego z nich przejdź do części II naszego bloga: Rodzaje nerwicy lękowej.
7. Leczenie nerwicy — metody leczenia
Aby osiągnąć najlepsze efekty terapeutyczne, zaleca się, aby leczenie nerwicy lękowej, polegało na łączeniu psychoterapii i farmakoterapii. Jednak to psychoterapia pełni tu najbardziej znaczącą rolę. Leczenie farmakologiczne będzie wspierało w obniżeniu napięcia, natomiast psychoterapia pomoże przyjrzeć się swojemu życiu i sposobom funkcjonowania, które nie są korzystne i potęgują stres.
Leczenie farmakologiczne to najczęściej leki uspokajające oraz leki przeciwdepresyjne (inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny).
Jeśli chcesz więcej wiedzieć na ten temat, szczegółowe informacje na temat metod leczenia nerwicy znajdziesz w części VI naszego bloga: Metody leczenia.
Być może wsparciem będzie psychoedukacja - to jest to, co znajdziesz na naszym blogu.
♦ Sprawdź m. in. artykuły w części V naszego bloga: Jak radzić sobie z lękiem?, a także w części II: porady dotyczące konkretnych objawów i rodzajów nerwicy (zaburzeń lękowych).
PRZEJDŹ DO SPISU WSZYSTKICH CZĘŚCI NASZEGO BLOGA
♦ Jeśli chcesz skorzystać z pomocy psychologa, oferujemy pomoc psychologiczną online lub psychoterapię online:
Poradnia psychologiczna online — Zarezerwuj termin online.
Źródła:
Cierpiałkowska L., Psychologia zaburzeń osobowości i zaburzeń lękowych, (w:) Psychologia kliniczna, redakcja naukowa Helena Sęk, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2008.
ICD-10. Międzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych. Rewizja dziesiąta. Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania w ICD-10. Opisy kliniczne i wskazówki diagnostyczne. Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne „Vesalius”, Instytut Psychiatrii i Neurologii, Kraków–Warszawa 2000.
Lęk i fobia, Edmund J. Bourne, Wuj, Kraków, 2011.
Kępiński A., Lęk, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2002.Kępiński A., Psychopatologia nerwic, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2002.
Krawczyk, P., Święcicki, Ł. (2020). ICD-11 vs. ICD-10 – a review of updates and novelties introduced in the latest version of the WHO International Classification of Diseases. Psychiatria Polska, 54(1), 7-20. https://doi.org/10.12740/PP/103876
WORLD HEALTH ORGANIZATION. International Classification of Diseases (11th Revision) [online]. 2019 [dostęp: 05.02.25]. Dostępny w Internecie: https://icd.who.int/en
Oliwia Mazelewska- Sokołowska- Psycholog, psychoterapeuta, założyła i prowadzi stronę totylkostrach.pl, z osobami borykającymi się z problemem zaburzeń lękowych pracuje od kilkunastu lat. Szereg szkoleń połączone z wieloletnim doświadczeniem tworzą warsztat pracy terapeutycznej na wysokim poziomie efektywności. Ukończyła psychologię na Uniwersytecie Wrocławskim oraz podyplomowe szkolenia w zakresie psychoterapii systemowej w Wielkopolskim Towarzystwie Terapii Systemowej w Poznaniu. Pracuje w nurcie systemowym oraz narracyjnym.
PORADNIA PSYCHOLOGICZNA ONLINE
RADZENIA SOBIE Z LĘKIEM, STRESEM I DEPRESJĄ
Terapia Lęku Online
tel. 502 291 584
USŁUGI:
Konsultacje z psychologiem online
Psychoterapia online
Konsultacje telefoniczne
Znajdziesz nas na:
Copyright © 2019- 2025 by totylkostrach.pl