Objawy psychiczne / emocjonalne nerwicy lękowej (zaburzeń lękowych)

Ciągłe uczucie niepokoju i napięcia

• Poczucie, że „coś jest nie tak”, czujność i niemożność rozluźnienia.
• Nieustanne wyczekiwanie, że wydarzy się coś złego.

Natrętne myśli lub zamartwianie się

• Katastrofizacja i przewidywanie najgorszego. Główny motyw w lęku uogólnionym, ale obecny także w innych lękach – „Co będzie, jeśli…?”
• Myśli natrętne charakterystyczne dla OCD- w zaburzeniach obsesyjno — kompulsyjnych.

Strach przed konkretną sytuacją / bodźcem

• Charakterystyczne dla fobii, ale też występuje np. w zaburzeniu panicznym (strach przed atakiem paniki).
• Lęk przed oceną społeczną (fobia społeczna), przed otwartą przestrzenią (agorafobia) itp.

Trudności w koncentracji, pustka w głowie

• Nagłe blokady myślowe, rozproszenie, przelewanie się nadmiaru myśli.
• Zawężona uwaga – skupienie się na „zagrożeniu” zamiast na codziennych zadaniach.

Obawa przed utratą kontroli, wstyd i lęk przed „zwariowaniem”

• Bardzo częsty motyw w zaburzeniach panicznych, lęk uogólniony, fobiach – „Co, jeśli stracę panowanie nad sobą?”.
• Wstyd, że lęk jest „irracjonalny” i obawa o ocenę ze strony innych.

Unikanie i wycofanie społeczne 

• Rezygnacja z kontaktów, hobbystycznych aktywności.
• Lęk, że w danej sytuacji pojawi się atak paniki/ ocena / trudne emocje.

Zaburzenia snu

• Ciągłe roztrząsanie problemów utrudnia zaśnięcie, prowadzi do płytkiego snu czy koszmarów.
• Przez bezsenność pogłębia się wyczerpanie psychiczne.

Derealizacja / depersonalizacja

• Zdarza się szczególnie w atakach paniki.
• Odrealnienie świata (derealizacja) albo poczucie „wyjścia z siebie” (depersonalizacja).

♦ Objawom psychicznym nerwicy towarzyszą objawy somatyczne. Dowiedz się, jak nerwica objawia się w ciele: Objawy somatyczne nerwicy

Źródła:

Bourne, E. J. (2015). Lęki i fobie. Praktyczny podręcznik dla osób z zaburzeniami lękowymi. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Cierpiałkowska, L. (2019). Psychopatologia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Liśkiewicz, P., Pełka-Wysiecka, J., Wroński, M., Bąba-Kubiś, A., Samochowiec, J. (2018). Flora jelitowa a patomechanizm powstawania zaburzeń afektywnych i lękowych – aktualny stan wiedzy i dalsze perspektywy. Psychiatria, 15(2), 70–76.

Kokoszka, A. (2020). Zaburzenia nerwicowe. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL.

WORLD HEALTH ORGANIZATION. International Classification of Diseases (11th Revision) [online]. 2019 [dostęp: 05.02.25]. Dostępny w Internecie: https://icd.who.int/en